Gümrük ve Dış Ticaret Bülteni

24/02/2020

Konu: YYS’de Yeni Dönem- Yönetmelik Değişiklikleri Hk.

21 Şubat 2020 tarihli Resmi Gazete’nin Mükerrer sayısında yayımlanan ve YYS Yönetmeliği olarak da bilinen Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği’nde önemli değişiklikler gerçekleşti. Bu değişiklikleri Nokta Çözüm olarak özet bir şekilde aşağıdaki başlıklar halinde sunmaya çalıştık. Ticaret Bakanlığı’nın açıklamalı notunu da dikkate alarak YYS’de meydana gelen önemli değişiklikleri bilgilerinize sunarız.

– YYS’de daha önce yetkili Genel Müdürlük, Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğü idi ancak yeni Yönetmelikle artık yetkiler Gümrükler Genel Müdürlüğü’nde.

– Sınır kapılarından geçişlerde izinli gönderici yetkisine sahip firmalara öncelik tanınmıştır. Sınırlardan öncelikli geçiş kolaylığından yararlanmak isteyen firmaların izinli gönderici yetkisi olan lojistik firmalarıyla çalışmalarında fayda vardır.

YYS sertifikası ihracat odaklı olarak 3 aşamalı hale getirildi;

YYS: Eskiden de geçerli olan ve YYS’nin en yalın halini temsil etmektedir.

YYS-I: Yeni Yönetmelikle getirilen ve YYS’ye göre firmaların daha az kontrol ve muayeneye tabi tutulmalarını sağlayan belge.

YYS-II: Aynı şekilde değişiklikle beraber getirilen YYS’ye göre firmaların daha az kontrol ve muayeneye tabi tutulmalarını sağlayan belge.

• YYS-I Şartları; İmalatçı olmak + 5 milyon USD ihracat + 50 işçi veya İmalatçı olmak + 10 milyon USD ihracat
• YYS-II Şartları; İmalatçı olmak + 1 milyon USD ihracat + 30 işçi veya imalatçı olmak + 10 milyon USD ihracat

– Halihazırda yerinde gümrükleme iznine sahip firmalar YYS-1 statüsüne taşınmıştır. İzinli alıcı yetkisi sadece YYS-I sahibi firmalarda kullanılabilir. İthalatta yerinde gümrükleme izni için YYS-I statüsüne sahip olmak gerekmektedir.

– Daha önce Yönetmelik’te yer almayan, ISO belgelerinin geçerliliğini kaybetmesi veya yenilenmemesi halinde Bölge Müdürlüğü’ne 5 iş günü içinde bildirilmesi zorunluluğu getirildi. Böyle bir durum yaşanması halinde  3 ay içinde belgelerin uygun hale getirilmesi gerekiyor.

– Dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri ve/veya grup ihracatçısı statüsünde olan firmaların Yönetmelik kapsamındaki hak ve yetkilerden faydalanabilmeleri için ihracatını yaptıkları firmaları bildirmesi zorunluluğu getirilmiştir.

– YYS başvurularında eksikliklerin tamamlanması için verilen 30 iş günlük süre 45 güne çıkarılmıştır.

– Müfettiş tarafından yapılan, yerinde denetim süresi için verilen 45 iş günlük süre 90 iş gününe çıkarılmıştır.

– YYS sahibi tarafından yeni tesis bildiriminde bulunulursa ISO belgesinin 6 ay içinde sunulması gerekiyor.

– Yeni Yönetmelik’te YYS talebine ilişkin tüm tesisleri kapsayacak şekilde ISO belgesi düzenlenmemesi halinde, sertifika düzenlenmeyeceğine ilişkin fıkra eklenmiştir.

– Firma Yönetim Kurulu Üyeleri, imza yetkililerinin bildirimi hususunda 5 iş günü akabinde 30 iş günü içerisinde adli sicil belgesi veya beyan formu verilmesi için ek süre tanınmıştır. (Daha önce bildirim ve belgeler için süre sadece 5 iş günüydü).

– Fatura beyanı veya EUR MED fatura beyanı düzenleyebilmek için 12 aylık dönemde her bir GTİP bazında “en az 50 adet EUR 1, EUR MED Dolaşım Belgesi veya toplam kıymeti 6000 Euro’yu geçen menşeli ürünler için fatura beyanı veya EUR MED fatura beyanı kapsamı işlem yapma” koşulunun her yıl sağlanmadığı takdirde iznin askıya alınacağı belirtilmiştir.

İHRACATTA YERİNDE GÜMRÜKLEME İZNİ

– İhracatta yerinde gümrükleme izni sahiplerine, kapsamlı teminat sahibi olmaları şartıyla izinli gönderici yetkisi tanınabilecektir. Bu firmalar, bu tür işlemlerini TIR karnesi ile gerçekleştireceklerdir. (Bu yetki sadece nakliye firmalarına tanınıyordu)

– İhracatta yerinde gümrükleme izni kapsamında, izin sahibinin eşyasının herhangi bir taşımacı aracılığıyla taşınabilmesi yönünde düzenleme yapılmıştır. (YYS sahibi nakliyeci olmasına gerek bulunmamaktadır)

– İhracatta yerinde gümrükleme izni sahibinin eşyası dışında eşya taşınacağı durumda (örneğin parsiyel eşya) izinli göndericiye ilişkin maddeler kapsamında işlem yapılacağı hükme bağlanmıştır.

İTHALATTA YERİNDE GÜMRÜKLEME İZNİ

– İthalatta yerinde gümrükleme izni kapsamında işlem yapabilmek için YYS-I statüsüne sahip olma şartı eklenmiştir.

– İthalatta yerinde gümrükleme izni sahiplerine, kendi eşyalarının transit işlemlerini sonlandırmak üzere izinli alıcı yetkisi verilmiştir.

– İthalat yerinde gümrükleme izni kapsamında yapılacak işlemlerde, taşıyıcının izinli alıcı olması şartı kaldırılmıştır.

– İthalatta yerinde gümrükleme izni kapsamında işlem yapılamayacak eşyalar arasına; iştigal alanı dışındaki eşyanın ithal edilemeyeceği maddesi eklenmiştir.

– Mevcut güvenli depolama alanı ya da park alanının fiziki yapısında değişiklik yapılmak istenilmesi durumunda bölge müdürlüğüne başvuruda bulunulması için ifade eklenmiştir.

– Yetkilendirilmiş tesisin içinde bulunan C tipi antrepoların, inceleme yapılmaksızın, firmanın başvurusuyla güvenli depo alanı sayılması yönünde düzenleme yapılmıştır.

YYS YÜKÜMLÜLÜKLERİ

– YYS soru formu 5 yılda bir güncellenecektir.(Eskiden 3 yılda bir idi).

– Firmanın yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde on ve fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanları hakkında dava açılması durumunda bölge müdürlüğüne bildirim yapılması zorunluluğu getirilmiştir.

YAPTIRIMLAR

– Transit işlemlerinde rejim hak sahibi olan sertifika sahibinin bilgisi dışında” ifadesi eklenmiş, sorumluluk rejim hak sahibi olan sertifika sahipleriyle sınırlanmıştır. Yasak eşya ticareti ya da göçmen kaçakçılığı suçundan dava açılan kişilerden firmanın yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde on ve fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanları kapsam dışına çıkarılmış, sadece araç sürücüsü hakkında dava açılması durumunda askıya alma işlemi yapılacağı düzenlenmiştir

– Firmanın yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde on ve fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının, dava süreci sonlanmadan işlerine son verilmesi/ortaklıktan çıkarılması ve durumun gümrük idaresine bildirilmesi durumunda uygulanacak askıya alma süresi, bildirim tarihinden itibaren 30 gün olarak belirlenmiştir.

– Dava sürecinin gümrük idaresi tarafından öğrenildiği durumda, firmanın işe son verme/ortaklıktan çıkarma işlemi yapması halinde uygulanacak askıya alma süresi belirlenmiştir. (Bildirimden 1 yıl sonra askı sonlandırılır.)

YYS YILLIK FAALİYET RAPORU

– YFR’nin firma bünyesinde gümrükle ilgili cari işlemleri gerçekleştirenden farklı kişiler tarafından yapılması gerektiği belirtilmiştir.

– YFR kapsmaında beyannamelerin en az yüzde %20’si yerine en az yüzde %5’inin inceleneceği düzenlenmiştir. Bu sayının 50 adetten az olamayacağı hükmü eklenmiştir.

– Faaliyet raporlarının Bölge Müdürlüğüne ibraz zorunluluğu kaldırılmıştır. Ancak düzenlenen faaliyet raporlarının her an gümrük idaresince ibrazı isteneceğinden firmaların bu hususa dikkat etmeleri ve yetkin kişilere raporu hazırlatmaları gerekmektedir.

DİĞER HUSUSLAR

– YYS belgesini 31.12.2016 tarihinden önce alan için; Soru Formu güncelleme tarihi 2024 yılıdır.

– 01.01.2017 tarihinden sonraki Soru Formu güncelleme tarihi, bu tarihten itibaren 5 yıl olarak belirlenmiştir.

– Yıllık faaliyet raporunun yönetmelik değişikliğinin yayımlanmasından itibaren 2 ay içerisinde Bölge Müdürlüğü’ne sunulacak olması halinde, rapor değişiklikten önceki versiyonda yapılabilir. Ancak Bölge Müdürlüğü’ne ibraz edilmez.

Söz konusu Yönetmelik değişikliklerine buradan Ticaret Bakanlığı’nın yapılan değişikliklere ilişkin bilgilendirme notuna da buradan ulaşabilirsiniz.