MAKALE

Hayatımıza giren koronavirüsle dış ticaretin kuralları da adeta tepetaklak oldu. Hükümetler güvenlik için ekstra birçok önleme başvurdu. Yeni vergiler yeni önlemler yeni kurallar bunlar bütün dünyada yaşandı yaşanmaya de devam ediyor.

Ülkemizde de geçen hafta Resmi Gazetede yayımlanan kararlarla plastik, demir çelik, tekstil gibi öncü sektörlerin kullandığı ürünlere % 50 ye kadar oranlarda İlave Gümrük Vergisi artırıldı. Yayımlanan karar incelendiğinde ise; genellikle bu vergilerin eylül ekim aylarına kadar geçerli olduğu bu tarihlerden sonra ise düşürüldüğünü görmekteyiz.

Kanun koyucu eylül ekim aylarından sonra bu getirilen ilave gümrük vergilerinin eski oranlarına döneceğini şimdiden söyleyerek, aslında reel sektöre zorunlu olmayan ithalatlarını ertele mesajı vermektedir. Her ne kadar buradaki amaç yurtiçi üreticiyi desteklemek ve istihdamı korumak olsa da bahse konu hammaddelerin ithalatının alternatifini yurtiçinde bulamayan firmalar üretim için bu ithalatları yapmak zorundalar. Çünkü Türkiye’de birçok sektörün imalatı ve ihracatı büyük oranda ithalata bağlı durumda. Özellikle dahilde işleme rejiminin toplam ihracatımızdaki oranı düşünüldüğünde ithalatın üretim için ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır.

Bahse konu İGV oranlarında artışa gidilmesi ve dolayısıyla ithalatı kısmaya çalışılmasındaki amaç, siyasi iradenin koronavirüs salgını ile ihracattaki daralma sonucu ortaya çıkan cari açığı azaltmak olduğu söylenebilir. Nitekim bugünlerde gümrük müdürlüklerinden gelen haberlere göre neredeyse tüm ithalatlarda eşyalar kırmızı hatta düşmekte bu da ithalat hızını yavaşlatmaktadır. Yani İGV artışları ile başlayan süreç, karar vericilerin fiili olarak ithalata müdahale etmesiyle devam etmekte. Önümüzdeki günlerde dış ticaret alanında daha ne gibi tedbirlerle karşılaşacağımızı hep birlikte göreceğiz.

BİR NOT: İlave gümrük vergisi oranlarındaki artışlar sonucu firmaların öteleyemedikleri zorunlu ithalatlarını Avrupa’dan AT.R belgeli bir şekilde veya diğer serbest ticaret anlaşması yaptığımız kümülasyon ülkelerinden yaptıklarında bu ilave gümrük vergisi uygulanmamaktadır. İthalat yapan firmalarımızın yapacağı ithalatları eylül ekim aylarına kadar ertelemesi eğer bu mümkün değilse bu ithalatlarını STA kapsamında ki ülkelerden gerçekleştirmesi yararlarına olacaktır.